Practoraat

Burgerschap – Noorderpoort

Het Practoraat Burgerschap is verbonden aan ROC Noorderpoort, locatie Stadskanaal.

Tijdens de onderwijsconferentie in 2016 werden we door de Stichting ‘Ieder mbo een Practoraat” voorgelicht over het Practoraat. Intern kreeg deze voorlichting een vervolg. Het Practoraat sluit aan op het strategische plan van Noorderpoort, dat burgerschap als speerpunt heeft. Chris Holman heeft als initiator in samenspel met de betrokken directeuren de mogelijkheid gekregen en opgepakt om als Practor aan de slag te gaan. Het Practoraat is gestart op 1 augustus 2017, met steun van het CvB.

Burgerschapsvorming is een relatief jong aandachtsgebied in het mbo. Scholen geven op verschillende wijze invulling aan burgerschap. De opbrengst daarvan is niet altijd duidelijk. Onderzoek naar de relatie tussen burgerschapscompetenties en burgerschapsonderwijs aan deelnemers in het mbo kan een bijdrage leveren aan de versterking van het burgerschapsonderwijs in het mbo.

Het Practoraat Burgerschap stelt zich ten doel kennis te ontwikkelen over de wijze waarop het burgerschapsonderwijs in het mbo inhoudelijk vernieuwd en de kwaliteit ervan verbeterd kan worden. Het Practoraat streeft naar inzicht in de kwaliteit en verbetering van het burgerschapsonderwijs van het mbo door het integreren van onderzoek en theorievorming in praktijkgericht onderzoek. Bovendien heeft het Practoraat de intentie om op basis van het uitgevoerde onderzoek ondersteuning te bieden bij het ontwerpen van passende interventies en instrumenten en de implementatie van verbeterplannen te begeleiden.

Het Practoraat wil via een PhD-onderzoek naar de ontwikkeling van burgerschapscompetenties van mbo-leerlingen een meetinstrument voor burgerschapscompetenties van mbo-deelnemers opleveren. Dit biedt heldere kaders voor meer eenduidig burgerschapsonderwijs in het mbo en voor de sturing daarvan.

Doelen

Het Practoraat Burgerschap richt zich in de eerste plaats op duurzaam, uitdagend en aantrekkelijk burgerschapsonderwijs voor alle studenten in het mbo, in alle opleidingen en op alle niveaus. Het practoraat Burgerschap heeft in de praktische uitvoering drie taken, namelijk een adviesfunctie, een professionaliseringsfunctie en een onderzoeksfunctie:

  1. Het Practoraat Burgerschap gaat scholen helpen met het opzetten van een duurzaam burgerschapsprogramma. Dit houdt in dat de Practor scholen en teams adviseert over de inhoud en de vorm van een concreet burgerschapsprogramma, bijvoorbeeld zoals stArtshot (het burgerschapsprogramma van Noorderpoort Beroepsonderwijs Stadskanaal) en mogelijkheden in de organisatie. Daarnaast wordt het kwalificatiedossier voor burgerschap uitgebreid met aantoonbare en minimale eisen. Dat betekent dat de vier burgerschapsdomeinen vertaald worden in meetbare eindtermen. Het Practoraat werkt hierbij nauw samen met NoorderSport voor de invulling en uitvoering van het onderdeel Vitaal Burgerschap. Daarnaast adviseert Het Practoraat over de begeleiding van teams (dit raakt de pedagogische betrokkenheid van docenten).
  2. Het Practoraat Burgerschap zorgt voor pedagogische (na)scholing van docenten. We beschouwen dit als een onmisbare voorwaarde voor de uitvoering van goed burgerschapsonderwijs. Ook is er aandacht voor bewustwording daarvan bij schoolleiders en directie. Hiervoor werkt het Practoraat Burgerschap samen met de werkgroep Pact Pedagogiek van Noorderpoort.
  3. Het Practoraat Burgerschap is met ingang van 1 augustus 2017 een wetenschappelijk (PhD)onderzoek gestart naar de opbrengsten van het burgerschapsonderwijs in het mbo. De probleemstelling is uitgewerkt in de volgende onderzoeksvraag: ‘Wat zijn de burgerschapscompetenties waarover mbo-deelnemers beschikken, hoe ontwikkelen deze zich gedurende de loopbaan in het mbo en in hoeverre hangt deze ontwikkeling samen met de wijze waarop het burgerschapsonderwijs door de school wordt ingevuld?’

Het practoraat werkt niet met een formele kenniskring, maar met een Ontwikkelgroep Burgerschap. Dit is een netwerk van medewerkers/docenten binnen Noorderpoort, dat zich bezighoudt met burgerschap. Het doel is elkaar informeren en inspireren en het samen verder ontwikkelen van burgerschap binnen Noorderpoort. De eerste activiteiten van het netwerk richten zich op het in kaart brengen van de manier waarop burgerschap wordt vormgegeven binnen de onderwijsteams, van  bestaande ‘good practices’ en aandachtspunten. Daarnaast werkt het Practoraat intensief samen met de werkgroep Pact Pedagogiek. Op de agenda staan onder meer de pedagogische (na)scholing van docenten en de ontwikkeling van een pedagogisch manifest. Verder zijn er contacten met andere roc’s in Nederland en met de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en Hanzehogeschool (hbo). Dit netwerk fungeert als een informele kenniskring. Tenslotte is het Practoraat Burgerschap via het PhD-onderzoek naar de ontwikkeling van burgerschapscompetenties van mbo-deelnemers en de effectiviteit van burgerschapsonderwijs nauw verbonden met de Universiteit van Amsterdam.

Onderzoek

Het onderzoek van het Practoraat Burgerschap wordt uitgevoerd door Practor Chris Holman aan de Universiteit van Amsterdam. De te onderzoeken scholen/deelnemers zijn roc’s verspreid over heel Nederland.

Binnen Noorderpoort heeft het practoraat Burgerschap een Servicedocument opgesteld in de vorm van een Wiki. Deze Wiki is een verzamelplaats van ideeën en lessen voor burgerschapsonderwijs, gemaakt door de Ontwikkelgroep Burgerschap, zodat teams die kunnen gebruiken bij de vormgeving en borging van burgerschap in de opleidingen. Het doel is elkaar te informeren en te inspireren en samen burgerschap binnen Noorderpoort te ontwikkelen. Er zijn plannen om de Wiki op termijn om te zetten in een website.

Via de Noorderportal (Office 365) ‘Weten & Regelen’ kunnen medewerkers van Noorderpoort vragen stellen aan de Practor.

Communicatie

drive | drive.google.com

‘Iedereen is van de Wereld, de Wereld is van Iedereen!’


Betrokkenen bij het Practoraat

Practor: Chris Holman in driemanschap samen met
Directeur Noorderpoort: Paulien Hietbrink (inhoudelijke ondersteuning) en
Directeur Noorderpoort: Peter Zwarter (financiele ondersteuning).

De Ontwikkelgroep (een netwerk van burgerschapsdocenten binnen Noorderpoort) wordt geleid door practor Chris Holman, in samenwerking met Gaaike Euwema (programmamanager duurzaamheid, Noorderpoort) en Heleen Mos (beleidsadviseur Onderwijs, Kwaliteitszorg en Innovatie, Noorderpoort).


Contact

Meer weten? Lees hier de practorale rede van of neem contact op met Chris Holman
Chris Holman
cgw.holman@noorderpoort.nl
06-44653564

 


 

Practoraten Podcast

In gesprek met Practor Chris Holman, docent Jeroen Wever, Christine van der Vorm van het bedrijf Team Up to Us en student Marlin Dam over het Practoraat Burgerschap. Een kijkje in de keuken: wat doet het practoraat, waarom is het zo belangrijk, wat gaat er goed en waar is nog extra aandacht nodig.

Bekijk hier de volledige practorale rede van Chris Holman