Deze maanden wordt er gewerkt aan een docenthandreiking kritisch denken onderwijs; een initiatief vanuit Burgerschap ROC van Twente. Hierin worden effectieve methoden besproken, maar ook een beetje theorie over wat je allemaal onder kritisch denken kunt verstaan. Elke maand wordt er een tip gedeeld. Hieronder vind je de eerste twee tips uit de handreiking.
De plaats van kritisch denken in het curriculum
Uit onderzoek (meta- en experimenteel onderzoek) blijkt dat er groot verschil bestaat in de effectiviteit van onderwijs in kritisch denken wanneer dit op verschillende manieren in het curriculum naar voren komt. Wanneer kritisch denken bijvoorbeeld geïntegreerd wordt in de lesstof, maar nooit expliciet behandeld wordt, blijkt dit het minste effectief. Worden er gerichte lessen kritisch denken gegeven én komt dit terug in de normale lessen, dan heeft dit het meeste effect.
De houding van de docent
De houding van de docent is weliswaar geen onderwijs methode, maar wel degelijk belangrijk als het gaat over kritisch denken. Bij het onderwijzen van kritisch denken, ben je zelf ook een beetje een ‘student’. Tenminste je speelt een student rolmodel. Dit betekent niet alleen het goede voorbeeld geven, maar ook echt jezelf openen en onderzoeken. Je staat als docent open voor ideeën van anderen, bent bereid van mening te veranderen of het verkeerd te hebben en onderzoekt je eigen aannames (van Riet et al., 2020). Tot slot vergt het wat lef, de lessen kunnen anders lopen dan verwacht, onderwerpen kunnen veel spanning opleveren. Durf in te gaan op spanningen, durf het lesplan los te laten en durf in gesprek te gaan met leerlingen (en jezelf).
